MENELAOS: Micro Sensor Technologies for Navigation Space Applications  
 
Funding: "Ανταγωνιστικότητα & Επιχειρηματικότητα" και Περιφερειών σε Μετάβαση - ΕΣΠΑ 2007-2013
Project Summary:

To συνεργατικό έργο MENELAOS (Micro Sensor Technologies for Navigation Space Applications) πήρε την ονομασία του από τον Μενέλαο τον Αλεξανδρινό, Έλληνα μαθηματικό και αστρονόμο (70-140 μ.Χ.).

Αντικείμενο του MENEALOS είναι η ανάπτυξη ενός συστήματος πλοήγησης βασισμένο σε μια μονάδα αδρανειακής μέτρησης, το οποίο θα είναι σε θέση να προσδιορίζει με ακρίβεια τη θέση ενός κινούμενου σώματος (κατά κύριο λόγο δορυφόρου ή διαστημοπλοίου).

Οι αισθητήρες μέτρησης της γραμμικής επιτάχυνσης και γωνιακής ταχύτητας στους οποίους θα στηρίζεται η λειτουργία της συσκευής θα είναι ανεπτυγμένοι σε τεχνολογία μικρο-ηλεκτρομηχανικών συστημάτων (MEMS). Η τεχνολογία οδηγεί στην ανάπτυξη αισθητήρων μικρότερου μεγέθους και κόστους αλλά και χαμηλότερης κατανάλωσης ενέργειας σε σχέση με τις συμβατικές υλοποιήσεις.
Επιπρόσθετα των συσκευών αδρανειακού προσδιορισμού της θέσης, το σύστημα πλοήγησης θα διαθέτει και συσκευή προσδιορισμού της θέσης με βάση οπτικές μεθόδους. Στο έργο uα αναπτυχθούν ειδικοί αλγόριθμοι σε κατάλληλες ηλεκτρονικές διατάξεις οι οποίοι με βάση τα σήματα όλων των αισθητήρων, θα δίνουν τη δυνατότητα εξαγωγής της θέσης του διαστημικού οχήματος.
Μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις όσον αφορά τη λειτουργία ηλεκτρονικών συσκευών εκτός της γήινης ατμόσφαιρας είναι η αντοχή τους στη διαστημική ακτινοβολία. Όλα τα ηλεκτρονικά εξαρτήματα που θα απαρτίζουν τη συγκεκριμένη μονάδα πλοήγησης θα σχεδιαστούν έτσι ώστε να διαθέτουν τη μεγαλύτερη δυνατή αντοχή σε αυτή. Η συγκεκριμένη ιδιότητα είναι ένα θεμελιώδες ζητούμενο όσον αφορά τον χαρακτηρισμό μιας συσκευής ως κατάλληλης για χρήση στο διάστημα («space-grade»).

Η ανάπτυξη ενός συστήματος πλοήγησης βασισμένου σε τεχνολογίες MEMS αποτελεί δεδομένος στόχος και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA). Αντίστοιχα, η ανάπτυξη ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών κυκλωμάτων με αντοχή στην ακτινοβολία είναι βασική προϋπόθεση για μια οικογένεια συσκευών που σχετίζονται με διαστημικές εφαρμογές.
Η προσπάθεια για την ανάπτυξη και την εξέλιξη των συστημάτων αυτών θα βρίσκεται στην αιχμή της τεχνολογικής έρευνας τα επόμενα δύο χρόνια, συνδυάζοντας τα πεδία της αεροδιαστημικής, των μικρομηχανικών συστημάτων και της μικροηλεκτρονικής.

Πέραν του πρακτικού στόχου της ανάπτυξης του συστήματος πλοήγησης και της εμπορικής του αξιοποίησης, το έργο αναμένεται να επιτρέψει την ανάπτυξη σχετικής τεχνογνωσίας, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εταιριών σε σύγχρονα τεχνολογικά πεδία και να βοηθήσει στην εγκαθίδρυσή τους ως αξιόπιστοι εταίροι στην διεθνή διαστημική αγορά. Επιπλέον, αναμένεται να έχει θετικό αντίκτυπο στην οικονομία της χώρας, προσελκύοντας εξωτερικές επενδύσεις και θα ευνοήσει την απορρόφηση νέων επιστημόνων, τόσο άμεσα όσο και σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Εξ’ αιτίας της φύσης του αντικειμένου, θα επιχειρηθεί ο συγκερασμός των δράσεων επιστημόνων διαφορετικών ειδικοτήτων, ένα βασικό χαρακτηριστικό (διεπιστημονικότητα) της έρευνας την τελευταία δεκαετία. Συγκεντρωτικά, μέσω των παραπάνω δράσεων, στόχος είναι να γίνει το ίδιο το έργο ένα όχημα προκειμένου να συλλάβει η ελληνική κοινωνία τις δυνατότητες ανταποδοτικότητας των διαστημικών εφαρμογών. Οι φορείς που συμμετέχουν στο συνεργατικό έργο είναι οι εταιρίες: ΤΗΕΟΝ SENSORS, PRISMA ELECTRONICS SA, IRIDA LABS, ANALOGIES, EPOS, ESS, ISI Hellas, τα πανεπιστημιακά εργαστήρια MICROLAB/NTUA, APEL/UPATRAS και το ερευνητικό ινστιτούτο ISI/ATHENA.

 

 
Project Site: http://menelaos.prismaelectronics.eu
 
Consortium:
 
ΤΗΕΟΝ SENSORS PRISMA ELECTRONICS SA IRIDA LABS
         
 
ANALOGIES EPOS ESS
         
         
 
ISI Hellas MICROLAB/NTUA Applied Electronics Laboratory/UPATRAS
         
 
ISI/ATHENA